Collageen: Wat Werkt Nou Echt?

Rimpels, een slapper wordende huid en een verminderde glow… Naarmate je ouder wordt (vanaf ±25-30 jaar), daalt je natuurlijke collageenproductie elk jaar met zo’n 1%. Dit kan leiden tot rimpels, een slappere huid, droogte en verlies van elasticiteit. Er zijn veel producten op de markt, zoals collageencrèmes, pillen en poeders die een jongere huid beloven. Maar wat helpt nou écht om collageen aan te maken?

Wat is collageen eigenlijk?

Collageen is een eiwit dat essentieel is voor een gezonde, soepele en jonge huid. Het woord ‘collageen’ komt van het Griekse woord ‘kólla’, wat ‘lijm’ betekent.

En dat is precies wat het doet in de huid, het houdt alles mooi bij elkaar. In de lederhuid (de diepere huidlaag) zorgen collageenvezels voor structuur en stevigheid. 80% van het gewicht van de lederhuid bestaat uit collageen. Geen wonder dat het zo’n grote rol speelt bij een gezonde, stralende huid!

Hoe wordt collageen aangemaakt in de huid?

In de lederhuid (dermis) maken fibroblasten collageen aan. Dat begint met de vorming van pro-collageen in de cel, uit aminozuren zoals glycine, proline en hydroxyproline. Vitamine C is hierbij onmisbaar, zonder dat wordt het collageen niet goed opgebouwd.

Het pro-collageen wordt daarna naar buiten de cel gebracht, waar het door enzymen wordt omgezet in echt collageen. Die collageenvezels vormen samen een netwerk dat de huid stevigheid en structuur geeft.

Collageencrèmes

De meeste collageencrèmes werken niet zoals mensen hopen. Ze zullen de huid hooguit hydrateren, wat tijdelijk voor een gladdere en vollere uitstraling zorgt, maar ze verhogen het collageen in je huid niet. Waarom niet? Collageen is een groot eiwit. De moleculen kunnen niet door de bovenste huidlaag (epidermis) dringen. Dus het komt niet diep genoeg om je eigen collageenproductie te stimuleren of huidstructuur te verbeteren. Ze blijven dus op het oppervlak en werken hooguit als vochtinbrenger.

Collageen pillen

De meeste wetenschappelijke onderzoeken gebruiken 2,5-10 gram collageen per dag om resultaten te zien. Om dit via pillen binnen te krijgen zou je 6-12 pillen moeten slikken. Dit wordt dan ook niet aangeraden.

Collageen poeder (collageen peptiden)

Uit verschillende studies blijkt dat suppletie met collageen gedurende 8-12 weken verbetering kan geven in huidelasticiteit en hydratatie en kan zorgen voor afname van rimpels.

Collageenpeptiden (gehydrolyseerd collageen) zijn van alle nutriënten het meest onderzocht. Gehydrolyseerd collageen is collageen dat is afgebroken tot kortere aminozuurketens (peptiden). Hierdoor is het goed verteerbaar en opneembaar in het lichaam. Ze bevatten vooral aminozuren als glycine, proline en hydroxyproline, die belangrijk zijn voor de opbouw van huidweefsel.

In zowel dit onderzoek als dit onderzoek zijn de effecten van collageenpeptiden op huidveroudering onderzocht. De belangrijkste resultaten waren:

Huidelasticiteit: Verbetering van de elasticiteit van de huid.
Hydratatie: Toename van de huidhydratatie.
Rimpeldiepte: Vermindering van de diepte van rimpels.

Deze effecten werden waargenomen na een dagelijkse inname van 2,5 tot 10 gram collageenpeptiden gedurende 4 tot 12 weken en laat dus zien dat dit mogelijk werkzaam kan zijn.

Echter: veel van de studies die hierin zijn opgenomen hebben maar een kleine steekproef en zijn (mede)gefincancierd door een collageen leverancier. Daarnaast zijn sommige positieve effecten zijn mogelijk ook toe te schrijven aan andere ingrediënten in de supplementen (vitamine C, hyaluronzuur).

Wat kun je zelf doen om collageen te stimuleren?

Voeding:

Vitamine C: Vitamine C is essentieel voor collageenvorming en bescherming tegen afbraak. Zonder vitamine C blijft het collageen “slap” en instabiel. Paprika, kiwi en citrusvruchten zijn een bron van Vitamine C.
Eiwitten en aminozuren: dit zijn de bouwstenen van collageen. Deze kun je voornamelijk terugvinden in dierlijke producten, zoals bottenbouillon en eieren. (glycine, proline en lysine). Lysine en Proline vind je ook in peulvruchten en noten.
Zink: helpt bij collageenvorming. Zonder voldoende zink kunnen fibroblasten (de collageen-producerende huidcellen) geen normaal functionerende collageenvezels aanmaken. Zink zit voornamelijk in dierlijke producten zoals oesters en runderlever. Combineer zinkbronnen met vitamine C-rijke voeding → dit verbetert opname.
Antioxidanten en polyfenolen: deze beschermen tegen collageenafbraak door UV & vrije radicalen. Cacao, groene thee en blauwe bessen zijn een grote bron!

Supplementen:

Collageen peptiden: orale supplementen (2.5-10mg per dag) tonen in meerdere studies verbeteringen in elasticiteit, hydratatie en rimpels.
Zink: alleen wanneer je een tekort aan zink hebt, is het belangrijk om aan te vullen.

Welke ingrediënten werken voor collageen stimulatie?

Vitamine C (Ascorbinezuur)
Vitamine C is essentieel voor de synthese van collageen. Vitamine C bevordert de aanmaak van collageen, het helpt bij het stabiliseren van de collageenmoleculen en remt enzymen die collageen afbreken. Het aanbrengen van vitamine C direct op de huid is effectiever voor het verhogen van de lokale concentratie. Wel hangt de effectiviteit af van de stabiliteit en de pH-waarde van de formulering. Gebruik 10-20% in een serum.

Niacinamide (Vitamine B3)
Niacinamide stimuleert de productie van collageen in dermale fibroblasten, de cellen die verantwoordelijk zijn voor de aanmaak van collageen en elastine. Niacinamide remt enzymen die collageenstructuren afbreken, met name onder invloed van UV-schade en veroudering. Bij toepassing van Klinische studies in het artikel tonen aan dat bij toepassing van 5% in je formule verbetert de huidstructuur en vermindert de rimpeldiepte.

Recepten

Vitamine C Serum

Recept

Til jouw huidverzorgingsroutine naar een volgend niveau met deze geavanceerde Vitamine C + Hyaluronzuur Serum. Dit krachtige serum combineert de verhelderende werking en antioxidanten van pure L-Ascorbinezuur (Vitamine C) met de diepe hydratatie van Hyaluronzuur. Dit serum is ontworpen om je huid te verjongen en te beschermen, en zorgt voor zichtbare verbeteringen in de egaliteit van je huidskleur, textuur en algehele uitstraling!

Niacinamide Serum

Recept

Dit verfrissende huidverzorgingsserum is ontworpen om je huid en haar een natuurlijke glans te geven. Niacinamide (Vitamine B3) is de ster van deze formule. Van dit ingrediënt is bekend dat het de huid egaliseert en roodheid kalmeert. Gecombineerd met de intense hydratatie van Glycerine en de helende voordelen van Panthenol (Provitamine B5), zorgt dit serum ervoor dat je huid zacht, glad en veerkrachtig blijft. Een luxe traktatie voor je huid!

Recepten

Vitamine C Serum

Recept

Retinol (retinoïden)

Retinol wordt in de huid omgezet in retinoïnezuur en is effectief in het verbeteren van tekenen van huidveroudering, voornamelijk door stimulatie van collageenaanmaak en remming van collageenafbraak. Het wordt op dit moment beschouwd als een gouden standaard in anti-aging dermatologie. Wel kan het leiden tot roodheid, droogheid en schilfering, vooral bij hogere concentraties of bij gevoelige huidtypes en is het niet geschikt voor in natuurlijke cosmetica.

Retinaldehyde (RAL)

Retinaldehyde, ook wel retinal genoemd, is een vitamine A-derivaat. Het is een directe voorloper van retinoïnezuur, de actieve vorm van vitamine A waar alle retinoïden uiteindelijk naartoe worden omgezet in de huid. Fibroblasten worden actiever onder invloed van RAL, ze produceren meer collageen en elastine, wat resulteert in gladdere, stevigere huid. Het vermindert fijne lijntjes en rimpels, verstevigt de huid en versterkt de huidbarrière. Wel is dit ingrediënt minder onderzocht en zijn er minder langetermijnstudies. RAL is chemisch instabieler dan retinoïnezuur en vereist duurdere stabilisatie- en afgiftesystemen (zoals liposomen of encapsulatie). Retinaldehyde is een lichaamseigen stof: het komt van nature voor in het menselijke lichaam (netvlies en huid), maar wordt synthetisch geproduceerd.

Matrixyl®️ (Palmitoyl Pentapeptide-4)

Matrixyl®️ is een signaalpeptide die huidcellen (fibroblasten) aanzet tot het produceren van collageen, elastine en glucosaminoglycanen. Het bootst het natuurlijke proces van huidherstel na schade na, door als een soort ‘reminder’ te fungeren richting de cel.

GHK-Cu (Copper peptide):
GHK-Cu is een kopergebonden tripeptide die van nature voorkomt in menselijk plasma en betrokken is bij wondgenezing, ontstekingsremming en celcommunicatie voor huidherstel. Het stimuleert onder andere de productie van collageen, elastine en glycosaminoglycanen (zoals hyaluronzuur). Daarnaast helpt het bij herstel van beschadigde huidstructuren en bevordert de stevigheid van de huid.

Bakuchiol

Bakuchiol stimuleert de huid om meer collageen aan te maken, net als retinol (vitamine A). Het helpt je huid steviger te worden door collageen aan te maken, maar zonder roodheid of schilfering. Daarom is het perfect voor een gevoelige huid of als je liever een natuurlijke oplossing wilt.

AHA's

AHA's zoals Glycolzuur en Melkzuur kunnen de collageenaanmaak in de huid stimuleren door het activeren van fibroblasten en het versnellen van celvernieuwing. In combinatie met ingrediënten zoals retinoïden of bakuchiol versterken ze het effect van huidvernieuwing en versteviging. Bij gevoelige huidtypes kunnen AHA’s irritatie geven en bescherming tegen UV-straling is essentieel bij gebruik.

Recepten met Fruitzuren

Melkzuur Toner

Recept

4.4

Melkzuur is een Alfa Hydroxyzuur (AHA) dat helpt om de huid te verhelderen, te regenereren en glad te maken. Het is een van de mildere soorten AHA en kan makkelijk thuis worden gemaakt met maar een paar ingrediënten. Een doffe huid? Deze toner exfolieert en laat jouw huid stralen! 

Appelzuur Toner

Recept

Appelzuur is groter in moleculaire omvang dan melkzuur. Het dringt niet diep in de huid, dus het zorgt voor een zachtere exfoliatie, maar geeft je huid nog steeds de hydratatie die het nodig heeft. Het helpt ook bij het verbeteren van de huidtextuur. Voeg het toe aan je dagelijkse huidverzorgingsroutine voor een gladdere huid!