Natuurlijke Surfactants: Alles Wat Je Moet Weten
Wie houdt er niet van schuimende producten? Of het nu gaat om de rijke schuimlaag van je favoriete shampoo, het zachte schuim van je fash wash, of je frisse wasmiddel. Maar heb je je ooit afgevraagd wat er precies voor zorgt dat deze producten zo heerlijk schuimen? Het antwoord vind je in een bijzonder ingrediënt: surfactants. Benieuwd wat dit zijn en waar je ze voor kunt gebruiken? In deze blog lees je alles over (natuurlijke) surfactants.
Wat zijn surfactants?
Surfactants, ook wel een oppervlakte-actieve stoffen genoemd, zijn chemische verbindingen die de oppervlaktespanning van vloeistof verlaagt. Hierdoor kunnen andere stoffen, zoals lucht, vet en vuil, makkelijker in die vloeistof doordringen. Surfactants krijgen hierdoor een aantal bijzondere eigenschappen. Zo zorgen ze ervoor dat er schuim ontstaat, kunnen we water en olie met elkaar mengen en zorgen ze ervoor dat vet en vuil wordt losgemaakt en gereinigt.
Waar gebruik je surfactants voor?
Surfactants worden in veel producten gebruikt die je dagelijks gebruikt, bijvoorbeeld:
Shampoo en zeep
Ze zorgen voor de schuimende effecten van shampoo en zeep en helpen je haar en huid schoon te maken door vuil en vet weg te spoelen.
Afwasmiddel en wasmiddel
Ze breken vet en voedselresten af op borden en kleding. Stel je voor dat je olie uit een pan probeert te wassen met alleen water. Dat zou lastig zijn! Surfactants helpen het vet op te lossen en weg te spoelen met water.
Gezichtsreinigers/face wash
Ze verwijderen make-up, olie en vuil van je gezicht.
Tandpasta
Ze helpen je tanden schoon te maken en schuimen een beetje om het verspreiden in je mond te vergemakkelijken.
Welke typen surfactants zijn er?
Surfactants hebben een unieke structuur die bestaat uit twee delen:
Een hydrofiele kop: Dit deel houdt van water en mengt er makkelijk mee.
Een hydrofobe staart: Dit deel vermijdt water en houdt van olie of vet.
Er zijn vier soorten surfactants, elk met een andere werking.
Anionische surfactants
Deze hebben een negatieve lading en zijn erg goed in het verwijderen van vuil en vet. Ze zitten vaak in producten die veel schuim maken, zoals shampoo.
Voorbeelden van natuurlijke varianten van deze surfactants zijn: Cocofoam, (INCI: Sodium Cocoyl Isethionate, Greenfoam (INCI: Sodium C14-16 Olefin Sulfonate, en SLSA (Sodium Lauryl Sulfoacetate) en Greenfoam Vloeibaar (INCI: Sodium C14-16 Olefin Sulfonate).|
Kationische surfactants
Deze hebben een positieve lading en worden gebruikt in producten zoals conditioners, omdat ze helpen om je haar zacht en glad te maken.
Een voorbeeld van natuurlijke varianten van deze surfactants zijn: Biosmooth (INCI: Distearoylethyl Dimonium Chloride, Cetearyl Alcohol).
Non-ionische surfactants
Deze hebben geen lading en zijn meestal milder. Ze zijn goed voor producten die mild moeten zijn, zoals gezichtsreinigers en babyproducten.
Voorbeelden van deze surfactants zijn: Decyl Glucoside, Caprylyl Capryl Glucoside en Coco Glucoside
Amfotere surfactants
Deze kunnen zowel positief als negatief geladen zijn, afhankelijk van de pH-waarde. Ze zijn mild en worden vaak gebruikt in babyshampoo’s.
Een voorbeeld van deze surfactants is: Cocamidopropyl Betaïne.
Vloeibare vs poeder surfactants
Daarnaast is er ook onderscheid te maken in vloeibare en poeder surfactants. Het verschil ligt vooral in de vorm, het gebruiksgemak en de toepassingen.
Poeder surfactants
Poeder surfactants zijn droge, fijne poeders. Ze worden meestal gebruikt in producten waar een droge vorm nodig is, zoals vaste soap bars (syndet bar) of reinigingspoeders. Ze zijn handig in producten die lang houdbaar zijn zonder conserveermiddelen.
Om met poeder surfactants te werken is het belangrijk goed aan de veiligheidsmaatregelen te voldoen. Draag een masker en let goed op dat je deze ingrediënten niet inademt, ze kunnen de luchtewegen irriteren.
Vaak gebruikt in: het maken van milde babyzeep of face bars
Vloeibare surfactants
Dit zijn vloeibare stoffen, vaak dik en stroperig, die makkelijk mengen met andere vloeistoffen.
Ze worden vooral gebruikt in vloeibare producten zoals shampoos, douchegels en vloeibare zepen.
Ze zorgen voor een gladde consistentie en zijn eenvoudig te verwerken in grote batches. Over het algemeen zijn ze makkelijk in gebruik en kun je ze direct mengen met andere vloeibare ingrediënten.
Vaak gebruikt in: dagelijkse verzorgingsproducten zoals shampoo en handzeep.
Het verschil tussen een syndet bar en een blok zeepEen syndet bar, oftewel een synthetisch detergent bar, is gemaakt van zachte, synthetische surfactants zoals SCI. Deze is meestal zachter voor de huid dan een traditionele blok zeep. Ze hebben een lagere pH-waarde, dat dichter bij de pH-waarde van de huid ligt. Hierdoor zijn ze geschikt voor ieder huidtype (zelfs de meest gevoelige huid). Een traditionele blok zeep wordt gemaakt door oliën te verzepen met loog. Dit resulteert in een product met een hogere pH-waarde. Dit kan leiden tot een droger gevoel op de huid.
Synthetisch vervaardigd betekent niet altijd dat iets slecht is. De bron van het product kan nog steeds van natuurlijke oorsprong zijn, maar tijdens de verwerking verandert het in een synthetisch product. Dit geldt bijvoorbeeld voor ingrediënten zoals Olivem 1000 en Cetyl Alcohol.
3 dingen waar je op moet letten
Als je met surfactants werkt, zijn er 3 dingen waar je op moet letten.
Gebruik niet te veel surfactants
Surfactants werken door vetten en oliën op te lossen, wat natuurlijk heel goed is voor de reiniging. Een teveel aan surfactants zal de natuurlijke oliën van de huid verwijderen. Dit leidt tot uitdroging, irritatie en roodheid omdat de huid haar beschermende functie verliest.
Neem de juiste veiligheidsmaatregelen
Zorg voor de juiste veiligheidsmaatregelen, zoals het dragen van handschoenen en een masker, vooral bij het werken met poedervormige surfactants.
Let op de pH-waarde van je product
Sommige surfactants zijn alleen effectief binnen een specifiek pH-bereik. Buiten dit bereik kunnen ze hun reinigende of schuimende eigenschappen verliezen, waardoor het product minder goed werkt.
Welke surfactants kun je het beste vermijden?
SLS (Sodium Lauryl Sulphate) en SLES (Sodium Laureth Sulfate) zijn surfactants waar je hoogstwaarschijnlijk wel eens van gehoord hebt. Het zijn bekende surfactants die in veel producten in de drogist verwerkt is. SLS en SLES hebben een schuimende en ontvettende werking. Deze producten maken de huid zo goed schoon, dat het de barrièrefunctie van de huid verstoort. Hierdoor kunnen andere stoffen de huid irritreren. Daarnaast zijn ze ook schadelijk voor waterorganismen wanneer ze in het milieu terechtkomen, omdat ze moeilijk afbreekbaar zijn. Deze ingrediënten adviseren wij daarom niet te gebruiken.
Wat is het verschil tussen SLS en SLSA?
Maar… waarom verkopen jullie dan SLSA? SLS (Sodium Lauryl Sulfate) en SLSA lijken qua naam op elkaar, maar zijn heel anders. SLS is synthetisch, terwijl SLSA van natuurlijke bronnen zoals kokos- en palmolie komt. Daarnaast is SLS is een agressief schuimmiddel, het kan de natuurlijke oliën van de huid strippen en tast de barrièrefunctie van de huid aan waardoor andere ingrediënten de huid kunnen uitdrogen en irriteren. SLSA is een mild reinigingsmiddel, dat zelfs voor de meest gevoelige huid geschikt is. Ook is het een milieuvriendelijk alternatief.
Behalve de naam hebben beide ingrediënten niets met elkaar gemeen!
Welke natuurlijke surfactants zijn er ?
Klaar om zelf aan de slag te gaan? Met deze surfactants maak jij het ideale product voor jouw huid & haar.
Vloeibare surfactants
Coco Glucoside: Dit is een mild, niet-ionisch surfactant dat vaak wordt gebruikt in badproducten en douchegels. Het is afgeleid van kokosolie en glucose, waardoor het een zachte keuze is voor de gevoelige huid.
Cocamidopropyl-betaïne is mild voor de huid en wordt voornamelijk gebruik in verzorgingsproducten zoals een face-wash, micellair water, een douchegel of shampoo.
Decyl Glucoside is een surfactant die je kunt gebruiken in zelfgemaakte vloeibare zepen zoals douchegels en shampoos. Het is mild en geeft een mooie kleine bubbel.
Greenfoam vloeibaar: het produceert een overvloedig schuim maar droogt de huid niet uit waardoor het een perfect ingrediënt is in DIY schuimende badproducten en douchegels.
Caprylyl Capryl Glucoside: Caprylyl Capryl Glucoside zorgt voor een heerlijk schuim en is ideaal voor het maken van bad- en doucheproducten. Caprylyl Capryl Glucoside heeft een lagere pH (5,5-6) dan andere vloeibare surfactanten en is daarom ook geschikt voor producten voor de intieme zone.
Poeder surfactants
Cocofoam SCI (Sodium Cocoyl Isethionate). SCI poeder reinigt en zorgt voor een rijk en romig schuim met grote bubbels. Het is een mild surfactant dat vooral geschikt is voor het maken van syndet bars. Het is een vaste surfactant die zorgt voor een romig schuim en zacht aanvoelt op de huid.
Greenfoam poeder: zorgt voor een romige schuimvorming van je producten. Ideaal voor het maken van bijvoorbeeld zeep, bruisballen, was- en afwasmiddel. Alles waarbij je wil dat je product lekker schuimt.
SLSA (Sodium Lauryl Sulfoacetate): Dit is een mildere variant van de meer bekende SLS (Sodium Lauryl Sulfate). SLSA wordt gebruikt in producten die veel schuim moeten produceren, zoals badproducten en bruisballen, zonder de huid uit te drogen.
Zijn surfactants geschikt voor baby’s?
Niet alle surfactants zijn geschikt voor de gevoelige huid van baby’s. Kies voor milde, non-ionische of amfotere surfactants die speciaal zijn ontwikkeld voor de gevoelige huid, zoals Coco Glucoside of Decyl glucoside of Cocamidopropyl Betaïne. Deze ingrediënten zijn heel geschikt voor de gevoelige babyhuid. Vermijd sterke anionische surfactants zoals SLS in babyproducten.
Welke allergische reacties kun je krijgen van surfactants?
Hoewel de meeste mensen surfactants zonder problemen kunnen gebruiken, kunnen sommige mensen allergische reacties ervaren. Symptomen kunnen variëren van lichte roodheid, jeuk en droogheid ott zeldzame allergische reacties als uitslag of zwelling. Dit is vooral een risico bij sterkere surfactants zoals SLS. Als je een gevoelige huid hebt, is het een goed idee om te kiezen voor mildere opties en altijd een patch-test te doen voordat je een nieuw product gebruikt.
Is elke surfactant uitdrogend op de huid?
Gelukkig hebben niet alle surfactants een uitdrogende werking op de huid. Hoewel sommige, zoals SLS, de huid kunnen uitdrogen, zijn er veel milde surfactants zoals SLSA, Decyl glucoside, en amfotere surfactants die juist zacht zijn en de huid niet uitdrogen. Milde surfactants zijn juist ontworpen om de huid zacht te reinigen zonder deze uit te drogen. Hierdoor zijn ze zelfs geschikt voor de droge en gevoelige huidtypes.
Welke tools heb ik nodig om te werken met surfactants?
Als je aan de slag wilt gaan met het maken van je eigen producten met surfactants, heb je een paar basisbenodigdheden nodig: een nauwkeurige weegschaal, mengkommen, spatels, een mixer voor vloeibare producten en mallen voor vaste producten zoals syndet bars. Bij het werken met poeders is nodig om een stofmasker en handschoenen te dragen om irritatie te voorkomen.
Wat kan ik maken met surfactants?
Met surfactants kun je veel van je dagelijkse verzorgingsproducten maken, denk aan shampoos , douchegels, syndet bars en gezichtsreinigers. Door verschillende surfactants te combineren, kun je de eigenschappen van je product aanpassen, zoals schuimvorming, reinigingskracht en mildheid. Dit biedt je de vrijheid om producten te creëren die perfect aansluiten bij jouw huidtype en voorkeuren.
Schuimende Gezichtsscrub
Een schuimende scrub zoals dit recept is een minimalistische optie, omdat het 3-in-1 eigenschappen heeft! Het reinigt, ontgift en exfolieert de huid door de milde Cocofoam SCI, Witte klei en Maca. Voeg je favoriete essentiële olie toe om je stemming te verbeteren!
Eucalyptus Body Wash
Blijf schoon en fris met deze makkelijk te maken Eucalyptus Body Wash! Pepermunt Hydrosol kalmeert de huid en helpt ontstekingen te verminderen en Eucalyptus Etherische Olie geeft een verkwikkende en opbeurende geur en tovert jouw badkamer om in een wellness paradijsje.
Kalmerende Havermout & Cacao Gezichtszeep
Je eigen gezichtszeep maken is niet zo moeilijk als je denkt! Deze zeep is geschikt voor alle huidtypes, helpt vuil te verwijderen, maar maakt de huid niet strak en droog dankzij de hydraterende eigenschappen van Haverpoeder. Daarnaast helpen Cacaopoeder en Zoete Amandelolie de schrale en rode huid te kalmeren. Deze zeep is heerlijk zonder geur maar kan gepersonaliseerd worden met jouw favoriete etherische oliën.
Meer Blogs
blog
Onze DIY Tips & Tricks
Een term die nauw verbonden is met ons merk Natural Heroes. Je komt dit dan ook vaak tegen op onze socials en in productteksten. Onze producten worden veel gebruikt voor DIY's om thuis je eigen cosmeticaproducten samen te stellen. Zo heb je alle controle over welke ingrediënten er in het product zitten en kun je deze precies naar eigen wens doseren.
blog
Skincare Routine: de juiste volgorde!
Breng ik nu eerst mijn olie aan of eerst mijn dagcrème. En hoe zit het dan met toner? Het lijkt wel alsof ik het al honderd keer heb opgezocht maar ik blijf het vergeten. Herkenbaar? Enfin, dan nu for once and for all, voor jou (en stiekem ook een beetje voor mezelf): de juiste volgorde waarin je je huidverzorgingsproducten aanbrengt!
blog
Etherische olie: de ziel van de plant
Etherische olie, essentiële olie, aromatische olie, vluchtige olie… allemaal namen voor hetzelfde heerlijk geurende product. Elke geur heeft andere eigenschappen en kan daarom ook voor andere doeleinden gebruikt worden. Gebruik de Etherische olie in je aroma diffuser of natuurlijk om jouw DIY verzorgings- of huishoudproducten een heerlijk geurtje te geven.