Etherische olie: de ziel van de plant

Etherische olie, essentiële olie, aromatische olie, vluchtige olie… allemaal namen voor hetzelfde heerlijk geurende product. Elke geur heeft andere eigenschappen en kan daarom ook voor andere doeleinden gebruikt worden. Gebruik de Etherische olie in je aroma diffuser of natuurlijk om jouw DIY verzorgings- of huishoudproducten een heerlijk geurtje te geven.

Wat zijn Etherische oliën?

Etherische olie, essentiële olie, aromatische olie, vluchtige olie… allemaal namen voor hetzelfde heerlijk geurende product. Elke geur heeft andere eigenschappen en kan daarom ook voor andere doeleinden gebruikt worden. Etherische oliën kunnen worden ingezet als aromatherapie of natuurlijk om jouw DIY verzorgings- of huishoudproducten een heerlijk geurtje te geven.

Etherische oliën zijn natuurlijke extracten die worden gedestilleerd uit verschillende delen van de plant zoals de bloesem, vruchten, de schil, vruchten, bomen of de schors. Er zijn vaak honderden kilo’s plantenmateriaal nodig om een liter etherische olie te maken. Een etherische olie is daarmee veel geconcentreerder dan de plant waarvan deze afkomstig is. Zo zijn er bijvoorbeeld 150 kg lavendelbloemetjes nodig voor 1 liter lavendelolie. Elke olie heeft een unieke samenstelling van actieve bestanddelen. Dit mengsel van werkzame stoffen bepaalt de werking en eigenschappen van de olie.

Waarom gebruik je etherische oliën?

Je kent het vast wel, die ene geur die je terug doet denken aan een fijne ervaring. Je hoeft de geur, maar te ruiken en je kunt de ervaring weer precies terughalen. Ons reukzintuig is het sterkste zintuig dat wij hebben. Wist je dat de reukreceptoren in onze neus in staat zijn om 10.000 geuren te herkennen? Deze reukreceptoren staan in directe verbinding met ons limbische systeem, oftewel het emotionele brein. Etherische olie gaat dus verder dan alleen geur en is sterk verbonden met emoties. Zo zijn er geuren die zorgen voor heerlijke ontspanning (bijvoorbeeld Lavendel, Palo Santo en Vanille), of zijn er geuren die jou energie geven en zorgen voor meer concentratie (zoals Citroen en Pepermunt). Sommige geuren hebben een positieve invloed op je slaap (bijvoorbeeld Lavendel) andere geuren hebben weer een werking op een positief humeur (Kurkuma, Sandelhout of Sinaasappel).

Wat is het verschil tussen essentiële olie en etherische olie?

Etherische olie wordt ook wel aromatische, essentiële of vluchtige olie genoemd. Behalve de namen is er is geen verschil tussen Essentiële en Etherische olie.

De geurnoten van etherische olie

Etherische olie kun je onderverdelen in verschillende geurnoten: topnoten, middelnoten en grondnoten. De noot van de olie bepaalt hoe lang of kort de geur aanhoudt na blootstelling aan zuurstof.

Topnoten zijn geuren die je maar kort ruikt, ze vervliegen vrij snel (meestal binnen 2 uur).
Middelnoten zijn langer aanwezig dan topnoten.
Grondnoten zijn zware geuren en blijven lang hangen.

Wil je geuren combineren? Dan kun je het beste top-, middel- en grondnoten combineren.

Voorbeelden van de verschillende geurnoten:

Topnoten: Citrusoliën, Lavendel, Bergamot, Eucalyptus
Middelnoten: Tea Tree, Rozemarijn, Geranium, Kamille, Kaneelschors, Tijm
Grondnoten: Ylang-Ylang, Sandelhout, Wierook, Gember, Cederhout, Vetiver

De verschillende geurtypes

Naast dat je etherische oliën kunt onderverdelen in geurnoten, zijn ze ook onder te verdelen in geurtypes:

Bloemig
Bloemige geuren zijn natuurlijk de geuren van heerlijke, zoete bloemen. Denk aan zachte bloemengeuren zijn zoals Lavendel of Kamille of juist wat zwaardere bloemengeuren zoals Geranium en Ylang-Ylang.
Fruitig
Fruitige geurtjes voor een vrolijk humeur: zoals Sinaasappel, Bergamot, Citroengras, Citroen
Fris
Frisse geuren zorgen voor een flinke boost van jouw energieniveau. Vooral de citrusgeuren vallen hieronder, zoals Citroen, Mandarijn, maar ook Eucalyptus, Salie en Rozemarijn.
Houtachtig
Houtachtige geuren zijn vooral de aardse, grondende geuren. Ze zorgen voor ontspanning, een warm gevoel en brengen je dicht bij de natuur. Je kunt hierbij denken aan Sandelhout, Palo Santo, Frankincense, Grove Den, Hinoki of Cypres.
Kruidig
Kruidige geuren zijn krachtige geuren, zoals Basilicum, Jeneverbes of Tijm.
Warm
Warme geuren zorgen voor een gezellige, huiselijke sfeer. Je kunt hierbij denken aan Kaneel, Vanille en Gember.

Wat is het verschil tussen Etherische oliën en synthetische geuren?

Synthetische geuren zijn geurstoffen die door mensen zijn (na)gemaakt, ze komen dus niet voor in de natuur. Vaak zijn ze terug te vinden in cosmetica, parfums of zelfs in onze voeding! Het voordeel van een synthetische geur is dat de geur niet afhankelijk is van de natuur, zo is de geur steeds identiek te maken. Een Etherische olie wordt beïnvloed door de steeds wisselende factoren uit de natuur en kan daarom bij ieder flesje weer veranderen.

Wat is het verschil tussen stoomdestillatie en CO2 extractie?

Stoomdestillatie is de meest populaire vorm voor het onttrekken van Etherische olie uit plantenmateriaal. In een groot vat wordt water verhit, waardoor er stoom ontstaat. De stoom wordt van onderen door het plantenmateriaal geleidt en onttrekt zo alle vluchtige stoffen welke met de waterdamp omhoog komen. Hierna koelt de stoom af en begint het condensatieproces. Het condens wordt vervolgens weer vloeibaar tot water, en hieruit ontstaat een deel water en een deel olie. Het oliedeel wordt vervolgens afgegoten en dit is de Etherische olie. Het waterdeel kennen we als Hydrosols. Deze zijn dus een bijproduct van het destillatieproces.

CO2 extractie wordt zonder hitte gedaan, het gas kooldioxide wordt als oplosmiddel gebruikt. Bij dit proces wordt CO2 in een tank onder druk in contact gebracht met plantenmateriaal. Kooldioxide reageert onder een bepaalde druk als oplosmiddel. Door de druk worden de oliën uit de plant getrokken. De Etherische olie lost zo op in de vloeibare CO2. De temperatuur van de extractie is dus veel lager dan bij stoomdestillatie, waardoor er minder bestanddelen verloren gaan. CO2 extractie extraheert ook waxen en kunnen daarom wat stroperiger zijn. De geur is overigens wat verfijnder.

Hoe gebruik je etherische olie?

Aroma Diffuser

Verdamp etherische olie op een gemakkelijke manier met een aroma diffuser. Deze verspreid de geur van etherische olie met een zachte nevel door de kamer. Het is een luchtbevochtiger en een geurverspreider in één. Zo heb jij een fijne sfeer en een vochtige lucht tegelijkertijd!

Inhaleren

Uiteraard kun je ook rechtstreeks uit het flesje inhaleren, neem een flesje mee in je handtas en je favoriete geur is altijd in de buurt.

Geurstokjes

Maak je eigen geurstokjes door een paar druppels etherische olie in een flesje met olie te gieten. Zet vervolgens een paar houten geurstokjes in het flesje en de geur verspreidt zich door de ruimte.

Geurspray

Gebruik het als linnenspray, kamerspray of fris er je gordijnen mee op! Meng een paar druppels Etherische olie met water, goed schudden en klaar! Let op: test deze spray voorafgaand aan gebruik om te kijken of er vlekken ontstaan. Eventueel kun je hier natuurlijk ook een Hydrosol voor gebruiken.

DIY-producten

Gebruik de etherische olie om een heerlijk geurtje te geven aan jouw DIY-creaties, zoals huidverzorgingsproducten, haarproducten, zepen of lotions. Of voeg Etherische olie toe aan jouw favoriete draagolie, zoals Amandelolie, Jojoba olie of Arganolie. Let op: breng de pure olie niet rechtstreeks aan op de huid. Hou een dosering aan van maximaal 1% van je eindproduct, dan zit je altijd goed!

Parfum

Gebruik etherische olie als parfum. Meng een paar druppels met een draagolie, zoals jojobaolie, in een rolflesje en klaar is jouw zelfgemaakte parfum. Het beste kun je top-, midden- en grondnoten combineren.

Het leuke van Etherische oliën is dat je iedere keer weer nieuwe combinaties kunt maken. Door verschillende geurtypes te mengen verander je de geur en kracht van een olie. Gebruik je ze op kantoor, in de woonkamer of op je huid? Maak je eigen blend voor iedere mood!

Geschreven door: Helena Laarman